“فقط دو چیز در زندگی وجود دارد که بدون تلاش به دست می آید – شکست و شوره سر.”
شوره سر، یا همان پوسته های کوچک و چندش آوری که معمولاً روی موها و لباس مشاهده می شوند، یک مشکل پوستی شایع است که حداقل نیمی از مردم سراسر جهان را در سنین قبل از بلوغ درگیر می کند. اگر زیر میکروسکوپ به آن نگاه کنید، شوره سر ورقه نازکی از پوست خشک است، که به رنگ سفید، خاکستری یا زرد است. شوره سر شبیه پوستی است که از درخت جدا می شود . همچنین می توان آن را به پوسته رنگ تشبیه کرد که از سقف یا دیوار جدا می شود.
شوره سر مسری نیست و معمولاً مشکل جدی ایجاد نمی کند. با این حال می تواند آزاردهنده باشد و مشکلات فردی و اجتماعی را به همراه داشته باشد. برای مثال افراد مبتلا به شوره ممکن است دچار کاهش اعتماد به نفس شود. برای حل این مشکل باید علت اصلی آن را پیدا کنیم. به عبارت دیگر مشکل اصلی را هدف قرار دهیم و برای برطرف کردن آن تلاش کنیم، می توانیم از شوره رهایی یابیم.
شوره چگونه ایجاد می شود؟
در فرآیند چرخه رشد سلولی، سلول های پوست در اعماق اپیدرم ایجاد می شود، به سمت بالا حرکت می کنند و وقتی به سطح می رسند سلول های قدیمی را به بیرون رانده و خودشان جای آنها را می گیرند. سرعت این چرخه در سنین و شرایط مختلف متفاوت است. به طور کلی با افزایش سن چرخه کند می شود. این بدان معنا است که گاهی دو ماه طول می کشد تا سلول های نو جای سلول های قدیمی را در افراد 50 تا 60 ساله بگیرند. از طرف دیگر این چرخه در 20 سالگی تنها دو تا سه هفته طول می کشد. پس عجیب نیست که با افزایش سن، پوست کهنه تر به نظر می رسد.
مطالعات نشان می دهند که در هنگام شوره، جایگزینی سلول ها با سرعت بیشتری نسبت به حالت معمول صورت می پذیرد. این به آن معناست در تنها در یک هفته سلول های جدید جای قدیمی ها را می گیرند. سلول های قبلی به هم پیوستگی خود را حفظ می کنند و به شکل یک ورقه کامل از لایه شاخی جدا می شوند. این پوسته ها -که شوره نامیده می شوند- روی موها، ابروها، مژه و لباس قابل مشاهده هستند. همچنین اگر از شوره دارید معمولا کی برد کامپیوتر شما محل جمع شدن این پوسته هاست. اگر قسمت زیرین آن را جدا کنید ممکن است با حجم زیادی از شوره ها روبرو شوید.
برخی از عوامل سبب می شوند که سرعت چرخه رشد سلولی زیاد شود. یکی از آنها قارچی به نام مالاسزیا است. در این قسمت با این قارچ و سایر عوامل شوره آشنا می شویم.
میکروارگانیسم های پوست
پوست انسان همواره خانه ای برای میکروارگانیسم ها مختلف بوده است. اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما حدود 103- 105 میکرو ارگانیسم در هر میلیمتر مربع پوست ما زندگی می کنند.
در شرایطی که این میکرو ارگانیسم ها -که در مجموع به آنها میکروبیوم پوستی گفته می شود- در تعادل باشد، همه چیز خوب است. با این وجود برخی از شرایط مثل ضعف سیستم ایمنی و یا مصرف برخی از داروها، می تواند میکروبیوم را از تعادل خارج کند. در این شرایط برخی از این میکروارگانیسم ها بیش از حد رشد کرده و کنترل پوست را در دست می گیرند. این رشد بیش از حد می تواند عوارض مختلف پوستی را به همراه داشته باشد.
قارچ مالاسزیا
قارچ مالاسزیا یکی از میکروارگانیسم هایی است که روی پوست اکثر افراد بالغ زندگی می کند. اگرچه در شرایط معمول مشکلی را ایجاد نمی کند، اما به نظر می رسد در تعداد بالا مواد التهاب زایی را تولید می کند که می تواند سبب تحریک پوست شود.
مالاسزیا یک قارچ چربی دوست است. به این معنا که در نقاط چرب پوست بیشتر یافت می شود. مالاسزیا چربی های طبیعی پوست را به اسید چرب و گلیسرول تجزیه می کند. یکی از انواع اسید های چربی که نتیجه فعالیت این قارچ است، اسید اولیک است که یک ترکیب محرک محسوب می شود. به نظر می رسد پوست به امید رهایی از اسید اولئیک اضافی، با سرعت بیشتری شروع به رشد می کند تا با جایگزین کردن سلول های جدید به جای قدیمی ها، از شر این ماده محرک راحت شود. اما متاسفانه تنها نتیجه این تلاش بی فایده پوست در افزاییش سرعت چرخه سلولی، شوره است.
قارچ مالاسزیا ممکن است در داخل بدن برخی از انگل های پوستی نیز یافت شود. برای مثال دمودکس مایت ها -که در مورد آنها توضیح خواهیم داد- حاملی برای انواع قارچ های و میکروارگانیسم های مضر هستند. وقتی پوست به وسیله دمودکس مایت ها عفونی می شود، ترکیبات مضر داخل بدن آنها به سطح پوست راه یافته و تعادل میکروبیوم را به هم می زنند. برای مثال ممکن است این مایت ها مقادیر زیادی قارچ مالاسزیا را روی پوست آزاد کنند و در فرایند ایجاد شوره نقش ایفا کنند. البته دمودکس ها از طریق مکانیزم های دیگری نیز با شوره در ارتباط هستند که در قسمت بعدی بیشتر در مورد آن صحبت می کنیم.
برای کسب اطلاعات در مورد آکنه قارچی به این پیوند مراجعه کنید.
دمودکس مایت و شوره
دمودکس مایت ها انگل های میکروسکپی هستند. دو نوع از آنها با نام دمودکس فولیکولاروم و دمودکس برویس می توانند پوست انسان را آلوده کنند. البته آنها در تعداد کم جزئی از میکروبیوم پوست محسوب می شود. با این حال در تعداد بالا به پوست ما آسیب می زنند.
دمودکس مایت ها هشت پای کوچک دارند. آنها شبیه قارچ مالاسزیا، نواحی چرب را ترجیح می دهند. با این حال می توانند روی پوست حرکت کنند و قسمت های مختلف آن را آلوده کنند. از آنجا که پوست سر و صورت چرب تر است، آنها بیشتر در این نواحی جمع می شوند. علاوه بر این، روغن های موجود در لوازم آرایشی و بهداشتی و شامپو ها نیز به دمودکس ها کمک می کند تا به خوبی تغذیه کرده و جمعیت خود را زیاد کنند.
همانطور که گفتیم آنها حامل قارچ ها و میکروارگانیسم های مضری مثل قارچ مالاسزیا هستند که نقش آن در شوره اثبات شده است. وقتی دمودکس ها می میرند، این ترکیبات مضر والتهاب زا روی پوست نشت می کند. برخی از این مواد می تواند سبب خارش شود. خارش شدید فرد را وادار به خراشاندن پوست می کند و می تواند به شوره منجر شود. از طرف دیگر نقش دمودکس ها در ایجاد شوره های استوانه ای در پایه مژه ها کاملا نشان داده شده است. آنها با پنجه های کوچک خود پوست را می خراشند و زخم ها کوچکی ایجاد می کنند که سبب رشد پوست، هایپر کراتینه شدن آن و ایجاد شوره استوانه ای می شود.
جدا از موارد فوق، مطالعات نشان می دهند که دمودکس ها ارتباط مستقیمی با درماتیت سبوره ای -که یکی از علل شایع شوره است دارد.
درماتیت سبورئیک
درماتیت سبوره یا اگزمای سبورئیک، یک مشکل شابع پوستی است. این درماتیت با ضایعات قرمز، پوسته پوسته شدن پوست و همچنین خارش و شوره سر همراه است. این وضعیت علاوه بر پوست سر، سایر مناطق چرب پوست را نیز درگیر می کند. چین های بینی، اطراف گوش ، صورت و پیشانی شایع ترین مناطق هستند. به نظر می رسد این اگزما طیفی است که شوره سر خفیف ترین تظاهرات آن است.
جالب اینجاست که مطالعات نشان می دهد که این نوع درماتیت دمودکس مایت و قارچ مالاسزیا نیز در ارتباط است.
همانطور که مشاهده می کنید، سه علت شوره سر: مالاسزیا ، دمودکس و این درماتیت ، به خوبی با هم مرتبط هستند. در میان این موارد، دمودکس مایت یکی از عواملی است که مدت خیلی زیادی از کشف ان نمی گذرد. مطالعات زیادی در حال حاضر بر دمودکس متمرکز هستند. از بین بردن این انگل پوستی می تواند نقش بسیار موثری در کنترل شوره سر و سایر علل زمینه ای آن داشته باشد.
آنجکس به شما کمک می کند تا کنه ای دمودکس را از پوست خود برطرف کرده و پوستی و مویی درخشان و بدون شوره را مجددا تجربه کنید. محصولات ما کاملا طبیعی هستند. آنها به شما کمک می کنند تا با نابود کردن دمودکس سلامت پوست و موی خود را ارتقا دهید. علاوه بر این از شر شوره ها رهایی یابید.
